Er þetta allt að koma?

Skv. Seðlabanka og reyndar líka orðum fjármálaráðherra þá stafar meginhluti verðbólgunnar af háu húsnæðisverði enda eftirspurn eftir húsnæði  mun meiri en framboð. 

Til að hemja húsnæðisverðbóluna hefur Seðlabanki ákveðið að reyna að draga úr eftirspurninni með því að hafa háa vexti.  Þar sem þetta er um leið almennt viðurkend leið til að draga úr þenslu og þar með verðbólgu telja seðlabankinn, fjármálaráðherra og fleiri að þetta sé allt að koma, verðbólgan lækki og fórnarkostnaðurinn sé réttlætanlegur. 

 

En fólk þarf vitanlega að búa í húsum hvort sem það hefur efni á því eða ekki.  Háu vextirnir gera ekki annað en að fresta húsnæðiskaupum sem fara svo á fullt ef vextirnir eru lækkaðir því skorturinn er mikill. 

 

Þannig rýkur verðbólgan aftur í gang strax og vextir eru lækkaðir og allur fórnarkostnaðurinn verður til einskins a.m.k. fyrir þá sem þurfa að fórna, en að sjálfsögðu gleðjast aðrir, þeir sem græða á háu vöxtunum og eignatilfærslunni sem þeim fylgja.

 

Þannig að með núverandi stefnu er þetta einmitt ekki að koma heldur að fara og það jafnvel til andskotans.  

En hugmynd Seðlabanka að draga úr eftirspurninni er þó eftir allt saman góðra gjalda verð og líklega sú besta sem í boði er, sé hún rétt framkvæmd. 

 

Fjölgun fólks á Íslandi hefur verið með ólíkindum síðustu 2 áratugina og er að sjálfsögðu megin orsök húsnæðisskortsins.  

Mest hafa þetta verið vinnandi hendur að koma í landið, einnig munar um fjölda flóttamanna sem hafa fengið hér hæli, fjárfestar kaupa upp húsnæði til að græða á bólunni, útleiga til ferðamanna, kaup erlendra aðila á íslensku húsnæði (lítt rannsakað rétt eins og kaupin á auðlindunum) og svo nú síðast vandamál vegna Grindavíkur. 

 

Þarna virðist muna mest um gífurlegar framkvæmdir tengdar auðlindanýtingu og ferðamennsku.  

Einhverjum virðist henta að benda alltaf á hið opinbera sem sökudólginn en þensluvaldurinn er þó líklega mun frekar vegna fjárfestinga einkaaðila. 

 

Lausnin:  Líklega væri hin endanlega laust að við segðum okkur úr EES samstarfinu enda upphaflega markmiðinu enn ekki náð er varðar tollfrelsi á sjávarafurðir. 

Flest öll okkar vandræði í dag má rekja til þessa samnings.Allt frá húsnæðisskorti yfir í ólæsi og hnífaburð unglinga.   En umræðan er líklega allt of vanþróuð til að taka á því máli. 

Þangað til getum við tekið Færeyinga okkur til fyrirmyndar og sett á myndarlegan túristaskatt og svo hamið verulega útleigu húsnæðis til ferðamanna, sérstaklega á höfuðborgarsvæðinu ásamt því að setja skatt á fjárfestingar einkaaðila.

Já og lækka vexti.  

Þá fer þetta kannski að koma!